ارزهای دیجیتال
ارز دیجیتال چیست؟ چه کاربردی دارد و چگونه بوجود آمده.
ارزدیجیتال یا کریپتو‌کارنسی نوعی دارایی دیجیتال است که ماهیت رمزنگاری شده دارد. این دارایی ها درواقع توکن ها بومی پروژه های مبتنی بر بلاکچین هستند. ارزهای دیجیتال بر پایه مفاهیم چون غیرمتمرکز بودن، شفافیت و غیرقابل دستکاری بودن بنا شده‌اند.
این دارایی ها امکان انتقال بدون واسطه و غیر متمرکز بودن را بوجود آورده اند که به اعتقاد برخی میتوند جایگزینی برای سیستم ها مالی سنتی باشد. رمزارزها از روش های مثل مایننیگ، استیکینگ و یا عرضه محدود توزیع و بوجود آمده اند. تمامی این روش ها بر مبنای مفهوم دفترکل توزیع شده بنا شده‌اند که محصول مشترک همه انها فناوری انقلابی بلاکچین است.
ارزدیجیتال چیست؟
ایده اصلی تولد ارزهای دیجیتال حل یکی از قدیمی ترین مشکلات سیستم های مالی بود. «اعتماد به شخص ثالث». درواقع قبل از بوجود آمدن کریپتوکارنسی‌ها ایده انتقال پول یا دارایی بدون واسطه دور از ذهن بود و سیستم های مالی سنتی همیشه درگیر مسئله شخص‌ثالث بودند. در سیستم مالی سنتی اگر قصد انتقال مبلغی را داشته باشید باید به بانک یا یک نوع موسسه دیگر اعتماد کنید تا پول شما را برایتان انتقال دهند. درواقع اعتماد عنصر اصلی این سیستم ها بود.
با اینکه همه بیتکوین را به عنوان اولین ارزدیجیتال میشناسند، قبل از بیتکوین نیز تلاش هایی در این زمینه صورت گرفته که موفقیتی بدنبال نداشته. بیت کوین اولین ارزدیجیتال بود که موفق شد ایده انتقال بدون واسطه و رمزنگاری شده را اجرایی کند. این دارایی از سیستم انتقال همتا به همتا بهره مند است که انتقال کاملا بدون واسطه را امکان‌پذیر ساخت.
ازطرفی ایده دفتر کل توزیع شده که همزمان با بیت کوین وارد صحنه شد راه را برای تولد هزار ارز جدید و شروع عصر جدید برای سیستم های مالی رقم زد. امروزه ارز ها و توکن های بسیاری بر بستر شبکه های محتلفی مثل اتریوم، بایننس و ترون بوجود امده‌اند که همگی از قدرت بلاکچین برای ایجاد زنجیره ها و تراکنش ها استفاده میکنند. همچنین با وجود مخالفت های شدید در ابتدای ظهور این دارایی ها امروزه شاهد ورود دولت ها و بانک های مرکز به حوزه ارزهای دیجیتال هستیم.
چرا ارزهای دیجیتال بوجود آمدند؟
پس از بحران مالی 2008، ناامیدی قابل توجهی از سیستم بانکداری متمرکز فعلی وجود داشت. با افزایش ناامیدی، افراد به دنبال جایگزین‌هایی می‌گشتند، انگیزه ای که باعث خلق بیتکوین و دیگر رمز ارزها شد. در نتیجه، ارزهای دیجیتال شروع به جذب کاربر و رشدی سرسام‌آور کردند که در نتیچه این صنعت را تبدیل به چیزی کرد که امروز میبینیم.
در حالی که رمزاز ها دارای تعدادی ویژگی مانند پول سنتی (قابل حمل بودن، کمیاب بودن، دوام، تعویض پذیری، تقسیم پذیری و تشخیص) هستند، به جای اعتماد به پشتوانه فیزیکی (مانند نقره و طلا) یا مقامات مرکزی (مانند ارزهای فیات) حول ویژگی های ریاضی شکل گرفته اند. با تمام این ویژگی ها، تنها چیزی که برای حفظ ارزش یک شکل خاص از پول لازم است، پذیرش و اعتماد است.
در مورد بیت کوین و رمزارز ها، این معیار را می توان در تعداد روزافزون کاربران، بازرگانان و استارت آپ هایی که از این فناوری استفاده می کنند اندازه گیری کرد. مانند سایر ارزهای سنتی، ارزش این دارایی ها از تمایل مردم برای پذیرش آنها به عنوان پرداخت ناشی می شود.
ارزهای دیجیتال چه کاربردی دارند
با استفاده از ارزهای دیجیتال، می‌توانید پرداخت‌ها را بسیار سریع‌تر از روش‌های فعلی انجام دهید، روش هایی مانند حواله، که ممکن است چند روز طول بکشد تا مؤسسات مالی یک تراکنش را تأیید کنند، با استفاده از رمزارزها در چند دقیقه یا حتی چند ثانیه صورت میگیرد. علاوه بر این این صنعت بستر تولد فناوری های دیگری مانند DeFi است، که خود پدید آورنده نوآوری های شگفت‌انگیزی است. صنعت ارزهای دیجیتال روز به روز در حال رشد و نفوذ به حوزه های مختلف، از بانکداری و خدمات وام‌دهی تا سیستم های بیمه و وثیقه گذاری هستند.
ارزهای دیجیتال چگونه کار میکنند؟
پروژه های رمزارز برای ایجاد تراکنش های خود از سازوکاری به نام «الگوریتم اجماع» که به آن سازوکار توافق جمعی نیز گفته میشود استفاده میکنند. به عنوان مثال بیتکوین از الگوریتم اثبات کار استفاده میکند که طی ان تراکنش ها بوسیله ماینر های این شبکه ایجادمیشوند.
تراکنش ارزهای دیجیتال به صورت همتا به همتا (Peer-to-peer) عمل میکند و براساس مدل مورد استفاده، نیاز به واسطه‌ها را از بین می‌برند.
مسئولیت نظارت بر شبکه و تامین امنیت آن نیز توسط نودها تامین میشود. نودها در شبکه‌های مختلف به روش‌های مختلفی انتخاب میشوند. برای مثال در بیت کوین، استخراج‌کنندگان یا ماینرها هستند که این مسئولیت را بر عهده دارند، در شبکه هایی مثل شبکه ترون درباره انتخاب این نودها رای‌گیری میشود و در شبکه‌های اثبات سهام، سهامگذارانی که دارایی خود را در شبکه قفل کرده اند، می‌تواند در مورد تراکنش‌ها تصمیم‌گیری کند.
الگوریتم اجماع چیست؟
مفهوم الگوریتم اجماع با مفهوم سیستم‌های توزیع‌شده گره خورده است. الگوریتم اجماع فرایندی در علوم کامپیوتر است. مطابق این فرایند میتوان بر سر ارزش داده‌ای واحد در میان سیستم‌ها و فرایندهای توزیع شده، به توافق رسید. وقتی در شبکه‌ای کاربران یا نودهای زیادی مشغول به فعالیت هستند، این الگوریتم‌ها به اعتمادپذیری آن شبکه کمک میکنند.
یکی از ویژگی‌های مهم تکنولوژی بلاکچین و انواع دیگر دفتر توزیع شده (DLT)، غیر متمرکز بودن است. غیرمتمرکز بودن در دنیای کامپیوتر به این معناست که هر اطلاعات ارزشمندی در یک سرور مرکزی ذخیره و پردازش نمیشود؛ بلکه تمامی داده‌ها در چندین کامپیوتر ذخیره و نگهداری میشوند. به سرورهایی که این اطلاعات را ذخیره میکنند و به نوعی سرویس‌دهنده شبکه هستند، گره یا نود(Node)می‌گوییم.
نود یا گره چیست؟
شاید پاسخ به این سوال که نود چیست کمی پیچیده به نظر بیاید اما به زبان ساده هر سیستم کامپیوتری که به شبکه بلاکچین متصل شود یک نود (Node) است. بلاکچین‌‌ها سیستم‌های غیرمتمرکز هستند که سرور محرمانه‌ی مرکزی و یک کنترل کننده‌ی واحد ندارند. این فقدان نهاد مرکزی را مشارکت‌کنندگان یا همان گره‌ها جبران میکنند. گره‌ها همچنین انجام تراکنش‌های همتا به همتا (P2P) را در بستر شبکه ممکن می‌سازند.
سیستم همتا به همتا یا (Peer-to-peer) چیست؟
به بیان ساده سیستم همتا به همتا شبکه ای متشکل از کامپیوترها است که از ساختاری توزیع شده تبعیت میکنند و از طریق اینترنت به یکدیگر متصل هستند. فایل ها بدون نیاز به سرور مرکزی بین این کامپیوترها به اشتراک گذاشته میشود. در واقع هر کامپیوتر در شبکه همتا به همتا بطور همزمان هم یک سرور و هم کاربر است.
به واسطه این سیستم، خدمات پرداخت همتا به همتا به شما امکان می دهد از یک حساب بانکی یا یک کیف پول رمزارز برای پرداخت به دوستان یا خانواده از طریق تلفن خود استفاده کنید.
پرداخت‌های همتا به همتا یا پرداخت‌های P2P به شما امکان می‌دهد مستقیماً برای شخص دیگری پول ارسال کنید. سیستم‌های پرداخت P2P - که به عنوان برنامه‌های انتقال پول نیز شناخته میشوند، به کاربران اجازه می‌دهند از طریق یک کیف پول دیجیتال یا یک کارت اعتباری از دستگاه‌های تلفن همراه خود ارسال و دریافت کنند.
=.jpg)
دفترکل توزیع شده چیست؟
دفتر کل توزیع شده یا Distributed Ledger به ساختاری اشاره دارد که دسترسی، ثبت و به‌روزرسانی داده‌ها را به طور همزمان و به صوت توزیع شده فراهم میکند. این دفتر در واقع پایگاه داده‌ای از اطلاعات است که در یک شبکه کامپیوتری به اشتراک گذاشته میشود.
یک «دفترکل توزیع شده» (Distributed Ledger) یا DLT، به پایگاه داده‌ای در فضای مجازی گفته میشود که بین شبکه‌ای از چند کامپیوتر متصل به هم مشترک است. یک نسخه از این پایگاه داده همواره در هر کدام از کامپیوترها وجود دارد و به دلیل به‌روزرسانی‌های آنی، همیشه اطلاعات آن در هر کامپیوتر یکسان است. در این پایگاه داده، سابقه‌ای از تمام تراکنش‌های انجام شده مثل نقل و انتقال دارایی یا داده، ثبت و بایگانی میشود. هر تغییری هم که بخواهد در این پایگاه داده به وجود بیاید باید توسط تمام کامپیوترهای موجود در شبکه تایید شود. همچنین هیچ نهاد یا سازمان واحدی روی آن نظارت ندارد و تمام سوابق ثبت شده به خاطر استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری و تکنیک‌های دیگر، قابل پیگیری و غیرقابل تغییر هستند.
ارزهای دیجیتال چه تفاوتی پول های رایج داردند؟
اولین ویژگی مهم این ارزها غیر قابل دستکاری بودن آنهاست به این معنی که در صورت تایید یک تراکنش هیچ راهی برای تغییر یا دستکاری آن وجود ندارد. البته به واسطه این ویژگی تراکنش های رمزارزها غیر قابل بازگشت است به این معنی که اگر تراکنشی را به ادرس اشتباه ارسال کردید، هیچ راهیی برای تغییر یا بازگشت تراکنش خود ندارید. در شبکه های بانکی در صورت بروز چنین مشکلی میتوان مشکل را از طریق بانک یا موسسه مربوطه پیگیری کرد.
دومین ویژگی ناشناس بودن تراکنش هاست. آدرس کیف پول شما مانند شماره کارت بانکی شماست، ولی به هیچ وجه اطلاعات هویتی و شخصی شما را شامل نمیشود. این آدرس ها رشته‌ای از اعداد و حروف هستند که اطلاعات تراکنش های شما را بر روی شبکه دخیره میکنند. البته با برخی روش های رهگری درون شبکه‌ای میشود هویت داردنده حساب را شناسایی کرد.
ناگفته نماند که برخی شبکه ها مانند مونرو و زی‌کش، طوری طراحی شده‌اند که شناسایی هویت دارنده حساب تقریبا غیرممکن است.
ارزش ارزهای دیجیتال چگونه تعیین میشود؟
عوامل بسیار در ارزش‌گذاری این دارایی ها تاثیر گذار است. در نمونه‌هایی مانند بیت کوین، عرضه محدود این دارایی که منجر به کمیاب شدن آن میشود. سختی استخراج آن و عامل عرضه و تقاضا از مهمترین این عوامل هستند.
در مثال هایی مانند شیبا یا دوج‌کوین که بیشتر شبیه یک شوخی(میم‌کوین) هستند، عواملی مانند مجبوبیت،مقبولیت، احساسات دوره ای و عرضه و تقاضا عوامل تایین کننده قیمت هستنند.
در دیگر پروژه های عواملی مانند تعداد کاربران و دارنندگان واحدها، عرضه در گردش کل دارایی و با محدودیت عرضه تعیین کننده قیمت نهایی این دارایی‌هاست.
انواع رمزارز
رمزارز ها بطور کل به چهار دسته تقسیم میشوند. در ابتدا بیتکوین که پرچم دار و پادشاه بلامنازع این بازار است، الت کوین ها(alternative coins)، استیبل کوین ها و میم کوین ها.
بیتکوین که برای همه شناخته شده است، الت‌کوین ها که در واقع به هر ارزی بغییر از بیتکوین گفته میشود، استیبل کوین ها که نمایندگان واحد های پولی رایج مثل دلار و یورو در بازار رمزارز ها میباشند و میم‌کوین ها که خود نوعی الت کوین هستند.
بیتکوین(Bitcoin) چیست؟
بیت کوین نوعی پول الکترونیکی است که نهاد واسطی در انتشار و نقل‌وانتقال و مدیریت آن دخالت ندارد و کنترل آن در‌اختیار مردم است. در این سیستم پولی، مردم بانک خود هستند و پول را به‌طور‌مستقیم و بدون نیاز به بانک یا نهاد متمرکزی به یکدیگر انتقال می‌دهند. دانشمندان علوم کامپیوتر و رمزنگاری دهه‌ها رؤیای داشتن پولی تماماً دیجیتال و مستقل از بانک‌های مرکزی کشورها را در سر می‌پروراندند. بیت کوین با ظهور خود این رؤیا را محقق کرد و جهان را در آستانه انقلابی مالی قرار داد. امروزه، بیت کوین چنان شهرتی به‌هم زده است که همه درباره آن صحبت میکنند و می‌خواهند بدانند که این ارز دیجیتال چیست.
الت‌کوین(Altcoin) چیست؟
همانطور که پیشتر گفتیم همه ارزهای دیجیتالی را که بعد از بیتکوین وارد بازار شده‌اند آلت‌کوین می‌نامند. البته افرادی نیز در فضای ارزهای دیجیتال معتقدند که همه ارزهای دیجیتال موجود به غیر از بیتکوین و اتریوم Ethereum را میتوان آلت‌کوین نامید. استدلال این افراد این است که اکثرا ارزهای دیجیتال فورک fork این دو ارز مطرح هستند و با الهام از آنها ایجاد شده‌اند.
بر اساس آخرین شمارشی که در اوایل سال 2020 انجام گرفت، به این نتیجه رسیدیم که بیش از 5000 رمزارز وجود دارد.
استیبل‌کوین (StableCoin)چیست؟
استیبل کوین‌ها ارزهای دیجیتالی هستند که بر بستر بلاکچین ضرب یا صادر(Mint) میشوند و قیمت آنها معمولا به یک دارایی فیزیکی مثل ارز فیات یا طلا وابسته است که به آن وابستگی قیمت یا پگ(Peg) گفته میشود. داشتن وابستگی قیمت یا پشتوانه یک دارایی فیزیکی باعث میشود که قیمت استیبل کوین ثابت بماند.
میم‌کوین(MemeCoin) چیست؟
اساسا میم کوین ها برای شوخی در بازار ارزهای دیجیتال طراحی شده‌اند و در مقایسه با ارزهای دیجیتال شناخته شده مانند بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) بسیار ناپایدار هستند. جامعه محور بودن میم کوین ها موجب شده تا قیمت این رمز ارزها ناپایدار و نوسانی باشد. معمولا قیمت آنها تحت تأثیر شبکه‌های اجتماعی، انتظارات و احساسات جوامع آنلاین قرار میگیرد و با تبلیغات بیش از حد، فومو (FOMO) و انواع ریسک‌های مالی را برای سرمایه گذاران در پی دارد.
ارزهای دیجیتال شناخته شده
بیتکوین، اتریوم، ریپل، کاردانو، بین‌کوین‌کش و لایت کوین از نام های آشنای این حوزه هستند. اما در طی سال های گذشته پروژه های جدید، جاه‌طلبانه و نوآرانه‌ای وارد میدان شده‌اند که از بین انها میتوان به سولانا، اولانچ، پالیگانن، پلکادوت، چین‌لینک و تزوس اشاره کرد که هر کدام با ایده هایی نوآورانه و با امید ایجاد تغییر و به‌پیش راندن این فناوری پا به عرصه گذاشته‌اند.
دلایل همه‌گیر شدن رمزارزها
علاوه بر فناوری همه‌گیر، ایجاد ساختاری آزادی خواهانه و نوآروری در زمینه امور مالی غیرمتمرکز، نمیتوان منکر این امر شد که یکی از دلایل همه‌گیر شدن این دارایی ها نوسنات شدید و احساسی و سودهای سرسام آور این ارز ها در سال های اخیر است. سود های چندصد درصدی و در مواردی چندهزار درصدی بسیاری را ترغیب کرد که ندانسته و از روی احساسات، سرمایه خود را وارد این بازار پر فراز و نشیب کنند. ناگفته نماند با اینکه این ارزها برای بسیاری سودآوری بسیار داشته، برای بسیاری دیگر ضرر های سنگین و یا در مواردی از دست رفتن تمام دارایی را بدنبال داشته.
این بخش از وبسایت بصورت منظم بروز شده و مطالب جدید و بروز جایگزین مطالب قبلی میگردد.s